การบริโภค หมายถึง การที่มนุษย์ใช้ประโยชน์จากสินค้าและบริการเพื่อตอบสนองความต้องการของมนุษย์ อาทิ การกินอาหาร ผลไม้ น้ำดื่ม การใช้เครื่องใช้ไฟฟ้า การฟังเพลง การท่องเที่ยว เป็นต้น
สิ่งที่มนุษย์ต้องการจากการบริโภค
สิ่งที่มนุษย์ต้องการจากการบริโภคนั้น คือ ความพึงพอใจจากการบริโภคและต้องมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ กล่าวคือ ผู้บริโภคจะตัดสินใจบริโภคสินค้าและบริการหรือไม่ ขึ้นอยู่กับว่า สินค้าและบริการนั้น สามารถตอบสนองความพึงพอใจได้หรือไม่นั้นเอง
ปัจจัยที่กำหนดการบริโภค
ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดว่า มนุษย์จะซื้อสินค้าและบริการเพื่อบริโภคหรือไม่นั้น มีหลายประการด้วยกัน อาทิ ราคาสินค้า รายได้ การโฆษณา คุณภาพสินค้า รสนิยม ความรู้ ฤดูกาล การศึกษา เป็นต้น
แนวทางการเลือกบริโภคสินค้าและบริการ
อย่างที่ทราบว่า ทรัพยากรนั้นมีจำกัด ฉะนั้น ก็ควรเลือกซื้อสินค้าและบริการให้เกิดความคุ้มค่ามากที่สุด ซึ่งแนวทางในการเลือกซื้อสินค้าและบริการให้เกิดความคุ้มค่ามากที่สุดนั้น มีแนวทางดังต่อไปนี้
- เปรียบเทียบสินค้าประเภทและชนิดเดียวกัน หากเป็นสินค้าประเภทเดียวกันหรือชนิดเดียวกัน ซึ่งสามารถที่จะใช้แทนกันได้ แต่อาจจะต่างกันยี่ห้อของสินค้าหรือการบรรจุภัณฑ์ ก็ควรซื้อสินค้าที่ราคาถูกกว่า
- เปรียบเทียบร้านค้าต่าง ๆ หากมีร้านค้าหลายร้านที่สามารถทำให้เราสามารถเปรียบเทียบราคาสินค้าและบริการได้ ก็ควรทำการเปรียบเทียบระหว่างร้านก่อนที่จะทำการซื้อสินค้าและบริการ
- คำนึงความจำเป็น คุณค่า ราคาและคุณภาพ หลายครั้งที่การซื้อสินค้าและบริการ อาจลืมนึกถึงความจำเป็น ความคุ้มค่า ราคาและคุณภาพ ซึ่งในแง่ของเศรษฐศาสตร์ สิ่งเหล่านี้ เป็นสิ่งที่ควรคำนึงถึงอยู่ตลอดเวลา
- คำนึงถึงฤดูกาล การเลือกซื้อสินค้าและบริการตามฤดูกาล จะสามารถช่วยให้คุณสามารถประหยัดเงินที่ใช้ซื้อสินค้าและบริการได้ในระดับหนึ่ง นั้นก็เพราะว่า สินค้าและบริการที่อยู่ในช่วงฤดูกาลนั้น ๆ จะมีราคาที่ถูกกว่า และสินค้าบางอย่าง ก็อาจมีคุณภาพที่ดีกว่า เมื่ออยู่ในฤดูกาลที่เหมาะสม อาทิ ผักและผลไม้ เป็นต้น
- พิจารณาราคาต่อหน่วย หลาย ๆ ครั้ง เราอาจถูกการตลาดหลอกล่อด้วยตัวเลขของราคา ขนาดบรรจุภัณฑ์ของสินค้า ฉะนั้น คุณควรพิจารณาให้ดี โดยเฉพาะในเรื่องราคาต่อหน่วย อาทิ สินค้า A บรรจุภัณฑ์ธรรมดาและขนาดเล็ก แต่มีน้ำหนัก 1 กิโลกรัม จำหน่ายที่ราคา 50 บาท ส่วนสินค้า B บรรจุภัณฑ์สวยงามและถุงใหญ่กว่า แต่มีน้ำหนัก 900 กรัม ราคา 50 บาท ซึ่งสินค้าของ 2 อย่างนี้ คือ สินค้าชนิดเดียวกัน สามารถใช้แทนกันได้ คุณก็ควรเลือกซื้อสินค้า A เป็นต้น
- ซื้อจำนวนมากหากเป็นไปได้ หากคุณมีกำลังทรัพย์มากพอ การซื้อสินค้าจำนวนมาก ก็เป็นตัวเลือกที่ดี โดยเฉพาะเมื่อคุณใช้สินค้าชนิดดังกล่าวอยู่เป็นประจำ เช่น ผงซักฟอก การซื้อในจำนวนมาก โดยปกติ จะช่วยให้คุณประหยัดเงินได้อยู่แล้ว เพราะยิ่งซื้อจำนวนมาก ราคาต่อหน่วยก็ลดลงมา เพราะผู้ขายสามารถประหยัดต้นทุนบางอย่าง เช่น บรรจุภัณฑ์ ซึ่งก็ทำให้ราคาสินค้าถูกลง และถ้าพิจารณาในเรื่องของค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปซื้อสินค้าด้วยแล้ว ก็จะช่วยให้คุณประหยัดค่าใช้จ่ายในการเดินทางได้ด้วย
- บริการหลังจากขาย โดยปกติ เรามักมองข้ามเรื่องบริการหลังการขาย เช่น ประกันซ่อมสินค้า บริการขนส่ง บริการติดตั้ง เป็นต้น เหล่านี้ ก็ถือเป็นตัวแปรสำคัญที่ควรนำมาใช้ในการตัดสินใจซื้อสินค้าและบริการด้วย เพราะในความเป็นจริงแล้ว บริการหลังจากการเหล่านี้ ล้วนแล้วแต่มีค่าใช้จ่ายทั้งสิ้น หากผู้ขายหรือผู้บริการเจ้าใด ให้บริการหลังการขายที่ดีกว่า ในราคาที่ไม่ต่างกันมาก ก็ควรเลือกเจ้านั้น เพราะมันจะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในสิ่งที่จะตามมาหลังจากการซื้อสินค้าและบริการด้วย
แบบฝึกหัด เรื่อง การบริโภค
- จงบอกความหมายของการบริโภค
- สิ่งที่มนุษย์ต้องการจากการบริโภค คือ อะไร
- ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดราคาของสินค้าและบริการมีอะไรบ้าง
- จงบอกแนวทางในการเลือกซื้อสินค้าและบริการให้เกิดความคุ้มค่ามากที่สุด
ข้อสอบ เรื่อง การบริโภค
- ข้อใด คือ นิยามของการบริโภค
ก. การใช้ประโยชน์จากสินค้าและบริการ
ข. การรับประทานอาหารที่จากร้านอาหาร
ค. การใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ได้มาตรฐานอุตสาหกรรม
ง. ถูกทุกข้อ - ข้อใด คือ ความต้องการสูงสุดจากการบริโภค
ก. ได้สินค้าที่ราคาไม่แพง
ข. ตอบสนองรสนิยมส่วนตัว
ค. พอใจที่สุดกับสินค้าและบริการที่ได้จ่ายเงินซื้อไป
ง. ไม่มีข้อใดถูกต้อง - ข้อใดไม่ใช่ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการบริโภคสินค้าและบริการ
ก. ราคาของสินค้า
ข. คุณภาพของสินค้า
ค. บรรจุภัณฑ์สวยงาม
ง. เป็นปัจจัยที่กำหนดการบริโภคทุกข้อ - ข้อใดไม่ใช่แนวทางที่ดีในการเลือกบริโภคสินค้าและบริการ
ก. วินัย หยิบสินค้าที่ต้องการและจ่ายเงินทันที
ข. สมหมาย เปรียบเทียบราคาต่อหน่วยก่อนซื้อ
ค. มานะ โทรศัพท์ถามแม่ ว่าจำเป็นต้องซื้อหรือไม่
ง. เป็นแนวทางที่ไม่ดีทุกข้อ
เฉลยข้อสอบ
1) ก. 2) ค. 3) ง. 4) ก.